Hệ thống chiếu sáng trong các nhà máy công nghiệp không chỉ tối ưu hiệu suất làm việc mà còn góp phần quan trọng vào không gian nhà máy, nâng cao tính thẩm mỹ và tạo sự hài hòa với kiến trúc tổng thể.
ระบบไฟสว่างในสถาปัตยกรรมในโรงงาน
ระบบไฟส่องล้อมรอบ (Ambient Lighting)
ระบบแสงไฟล้อมรอบคือแสงสว่างโดยรวมเพื่อให้ความสว่างที่สม่ำเสมอและสร้างโทนสีเดียวให้แก่พื้นที่ทั้งหมดของโรงงาน ประเภทไฟที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย ได้แก่ LED panel, LED highbay, LED tube…เป็นต้น ไฟประเภทเหล่านี้มักจะได้ติดตั้งบนเพดานเพื่อสร้างแนวแสงที่กว้าง ลดการเป็นเงา ช่วยทำมองเห็นได้ชัดเจน
ระบบไฟส่องเฉพาะที่ (Task Lighting)
นอกจากระบบแสงสว่างโดยรวมแล้วมีบางพื้นที่ในโรงงานจำเป็นต้องมีแสงสว่างส่องเฉพาะที่เพื่อซัปพอร์ตงานที่ต้องมีความถูกต้องแม่นยำสูง ระบบไฟส่องเฉพาะที่มักจะได้ใช้ในพื้นที่ต่างๆ เช่น ไลน์การผลิต พื้นที่ตรวจสอบผลิตภัณฑ์ โดยเฉพาะสำหรับอุตสาหกรรมการประกอบชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ งานผลิตเครื่องกล… ไฟตั้งโต๊ะ ไฟ LED คุมทิศทางและไฟติดกับเครื่องจักรถือเป็นทางเลือกที่นิยมเพื่อช่วยลดความปวดตา เพิ่มความถูกต้องแม่นยำและลดความผิดพลาด
ระบบไฟส่องเน้น (Accent Lighting)
นอกจากสองประเภทของไฟสว่างที่ใช้ในการผลิตแล้ว ระบบไฟส่องเน้นก็ได้ใช้เพื่อเน้นสองแสงสว่างไปยังจุดที่สำคัญในสถาปัตยกรรมของโรงงาน เช่น ข้างหน้าล็อบบี้ โลโก้บริษัท ป้ายชี้บ่งหรือทางเดิน วัตถุประสงค์หลักของระบบนี้คือสร้างจุดเด่นที่สวยงาม แสดงลักษณะแบรนด์และช่วยบ่งบอกทิศทาง ไฟส่องเน้นประเภทต่างๆ ที่นิยมใช้ ได้แก่ ไฟสาดผนัง ไฟ LED downlight ช่วยสร้างแสงสว่างที่พิเศษ ทำให้สถาปัตกรรมของโครงการได้เด่นชัดขึ้นมา
ทางเลือกที่เหมาะสมที่สุดในการออกแบบแสงสว่างสำหรับโรงงาน
โทนสีเหมาะสมกับพื้นที่แต่ละที่
โทนสีหรืออุณหภูมิของแสงสว่างมีบทบาทที่สำคัญในการสร้างสะภาพแวดล้อมการทำงานอันมีประสิทธิภาพและสบาย ในสำนักงาน ห้องประชุมหรือพื้นที่การผลิต แสงโทนเย็น (4000K ถึง 6500K) ช่วยรักษาความตื่นตัวและสมาธิ ในทางตรงกันข้าม ในพื้นที่ที่ต้องมีความพักผ่อน เช่น โรงอาหาร พื้นที่อ่านหนังสือ พื้นที่รับแขก…ก็จะเหมาะสมกับแสงโทนอุ่น (2700K ถึง 3500k) เพื่อสร้างความรู้สึกสบายและผ่อนคลาย
ในการออกแบบแสงสว่างของโรงงาน โกดัง ไฟที่มีโทนแสงเย็นมักจะได้ใช้เพื่อเพิ่มความสมาธิให้แก่ผู้ทำงาน
พื้นที่ต่างๆ ในสำนักงาน เช่น พื้นที่รับแขก โรงอาหาร …มักจะเลือกใช้ไฟโทนแสงอุ่นเพื่อสร้างความเป็นมิตรและมืออาชีพ
ปรับความสมดุลระหว่างแสงธรรมชาติและแสงประดิษฐ์
การผสมผสานระหว่างแสงธรรมชาติและแสงประดิษฐ์ในโรงงานนอกจากจะช่วยประหยัดพลังงานแล้วยังสร้างการเชื่อมต่อกับสภาพแวดล้อมภายนอก ส่งผลเชิงบวกต่อสุขภาพ เพิ่มความสมาธิและเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน
เมื่อจัดทำระบบแสงสว่าง ผู้รับเหมาติดตั้งระบบเครื่องกลไฟฟ้าของโรงงานควรพิจารณาการใช้หน้าต่างขนาดใหญ่ ช่องรับแสงหรือวัสดุใส เช่น กระจกนิรภัย สังกะสีใสรับแสง…เป็นต้น เพื่อเพิ่มแสงธรรมชาติที่เข้ามาให้มากที่สุด นอกจากนั้น ระบบไฟก็ต้องจัดให้เหมาะสมเพื่อชดเชยให้กับบริเวณที่ขาดแสงสว่าง ไม่ให้แสงสว่างในแต่ละพื้นที่มีความแตกต่างกันมากเกินไป ช่วยให้พื้นที่ในโรงงานมีแสงสว่างที่สม่ำเสมอเท่าเทียมกัน
ออกแบบแสงสว่างให้เหมาะสมกับโทนสีของผนังและวัสดุเฟอร์นิเจอร์
โทนสีผนังและวัสดุของเฟอร์นิเจอร์จะส่งผลไม่น้อยต่อประสิทธิภาพการส่องแสง โทนสีสว่าง เช่น สีขาวหรือสีเท่าอ่อนจะช่วยสะท้อนแสงได้ดีกว่าและช่วยลดจำนวนไฟลง ในทางตรงกันข้าม หากเพดานและผนังมีโทนสีมืดหรือใช้วัสดุดูดกลืนแสงก็ต้องจัดระบบไฟที่มีความสว่างสูงกว่าหรือเพิ่มจำนวนไฟเพื่อส่องเน้นเฉพาะจุดเพื่อรับรองให้มีแสงสว่างที่เพียงพอให้แก่พื้นที่ทำงาน
รูปทรงของโคมไฟต้องรับรองความสวยงามและสอดคล้องกับสถาปัตยกรรม
รูปทรงของโคมไฟต้องเหมาะสมกับสไตล์การออกแบบโดยรวมเพื่อสร้างความเหมาะสมกลมกลืน เพิ่มความสวยงามและความสอดคล้องกับสถาปัตยกรรมโดยรวมของโรงงาน
ในสำนักงานของโรงงานคุณภาพสูง ไฟ LED ประเภท linear หรือประเภท panel ถือเป็นทางเลือกที่นิยมมากที่สุดเพราะจะช่วยพื้นที่นั้นๆ ดูเรียบง่าย เรียบร้อยและทันสมัย สำหรับพื้นที่ที่เป็นทางเดินหรือบริเวณรอบๆ สามารถใช้ไฟเน้นเพื่อเพิ่มความสวยงามและสร้างจุดเด่นให้แก่พื้นที่นั้นๆ
สำหรับพื้นที่ผลิตขนาดใหญ่ เพดานสูง โครงสร้างเป็นเหล็ก ก็จะเหมาะกับไฟ LED Highbay ประเภท UFO หรือ Dome โดยมีความสว่างสูง มุมส่องสว่างกว้าง ออกแบบแข็งแรง ทนทานกับสภาพแวดล้อมของอุตสาหกรรม
ดูเพิ่มเติม: มาตรฐานระบบไฟส่องสว่างในโรงงานที่เวียดนาม
ดูเพิ่มเติม: ข้อผิดพลาดที่พบบ่อยในการออกแบบระบบไฟโรงงาน
