บางปัญหาที่มักจะเจอมากที่สุดในการออกแบบแสงสว่างสำหรับโรงงานและวิธีการแก้ไขเพื่อมีระบบแสงสว่างที่มีความเหมาะสมมมากที่สุด ประหยัดพลังงานและรับรองประสิทธิภาพในการผลิต
บทบาทของแสงสว่างในโรงงานอุตสาหกรรมพิเศษ
ระบบแสงสว่างที่เพียงพอเหมาะสม ตอบสนอง มาตรฐานด้านแสงสว่างของโรงงาน ถือเป็นปัจจัยที่สำคัญเพื่อการทำงานอย่างปลอดภัยในโรงงาน สภาพแวดล้อมการทำงานที่มีแสงสว่างเพียงพอเหมาะสมจะช่วยดูแลสุขภาพทางกายและทางจิตให้คนงานและรับรองประสิทธิภาพในการทำงาน สภาพแวดล้อมการทำงานที่มีแสงสว่างที่ดีจะส่งผลเชิงบวกต่อจิตใจ ช่วยลดความเครียดและเพิ่มสมาธิของคนงาน ลดการเกิดความผิดพลาด จากนั้นจะช่วยเพิ่มคุณภาพของผลิตภัณฑ์และยอดการผลิต จากงานวิจัยที่ได้ประกาศในนิติยสารนานาชาติเกี่ยวกับการยศาสตร์เชิงอุตสาหกรรมปี 2018 ประสิทธิภาพการทำงานของคนงานจะเพิ่มขึ้นพอสมควรเมื่อมีการปรับระดับแสงสว่างให้เหมาะสม นอกจากนั้น ระบบไฟฉุกเฉินและไฟหนีภัยก็เป็นระบบไฟที่สำคัญของโรงงานเพื่อให้มั่นใจว่าเวลาเกิดเหตุสามารถอพยพได้อย่างรวดเร็วและปลอดภัย
ชนิดไฟสว่างที่นิยมใช้สำหรับโรงงาน
ไฟสว่างบางชนิดที่นิยมใช้ในโรงงานที่ต้องพูดถึง เช่น:
- ไฟสาดแสงระยะไกล หลอดไฟแรงดันสูง: เป็นโคมไฟประเภทที่มีลำแสงกว้าง มักใช้กลางแจ้ง เหมาะสำหรับพื้นที่ที่ต้องการแสงสว่างแบบรวมศูนย์ เช่น ลานจอดรถและทางเข้าโรงงาน
- โคมไฟ ไฮเบย์ LED: เป็นโคมไฟประเภทที่มีแสงสว่างระดับสูงและสม่ำเสมอ เหมาะสำหรับพื้นที่เป็นโกดัง และโรงงานขนาดใหญ่ เพดานสูงจาก 6 ถึง 12 เมตร
- โคมไฟ โลว์เบย์ LED: เหมาะสำหรับพื้นที่ที่มีเพดานต่ำกว่า 6 เมตร เช่น พื้นที่ที่เป็นสำนักงานหรือห้องเทคนิค
- โคมไฟ LED tube: เป็นโคมไฟประเภทที่มีหลอดเล็ก สร้างลำแสงที่ยาวและสม่ำเสมอ เหมาะสำหรับพื้นที่ที่เป็นสำนักงาน ห้องประชุม หรือโรงงาน
- โคมไฟ LED panel: เป็นโคมไฟประเภทออกแบบเรียบ บางและสวยงาม ลำแสงสม่ำเสมอ มักได้ติดตั้งกับเพดานสำนักงาน
- โคมไฟ LED downlight: เป็นไฟประเภทที่มีแสงสว่างสบายตา มักได้ติดฝังฝ้าเพดานหรือติดในพื้นที่ที่ต้องการความสวยงาม เช่น สำนักงาน ห้องประชุม โชว์รูมโรงงาน โถงทางเดิน…
- ไฟฉุกเฉินและไฟหนีภัย: มักได้ติดตั้งในทางหนีภัยเพื่อให้มั่นใจความปลอดภัยเมื่อเกิดเหตุ
ปัญหาที่มักจะเจอในการออกแบบแสงสว่างสำหรับโรงงาน
ค่าความสว่างไม่เหมาะสม
ในขั้นตอนการคำนวณแสงสว่างโรงงาน หากคำนวณไม่ละเอียดใช้หลอดไฟที่มีค่าความสว่างสูงเกินไปจะทำให้เกิดความเปลืองค่าใช้จ่ายและแสบตา ในทางกลับกัน หากหลอดไฟมีค่าความสว่างน้อยเกินไป แสงสว่างไม่เพียงพอจะส่งผลทำให้มองไม่ชัด เมื่อยตาและลดประสิทธิภาพการทำงาน เพราะฉะนั้น จำเป็นต้องเลือกค่าความสว่างให้เหมาะสมกับลักษณะงานในแต่ละพื้นที่ เช่น ในพื้นที่ผลิตหลักจะต้องมีค่าความสว่างที่สูง ส่วนในพื้นที่ที่เป็นสำนักงาน โรงอาหาร หรือพื้นที่พักกะก็ควรมีค่าความสว่างอ่อนกว่า…
ความสูงของเพดานส่งผลกระทบต่อค่าความสว่าง
ความสูงของเพดานโรงงานมักเฉลี่ยที่ 4 ถึง 12 เมตร บางโรงงานอาจะมีเพดานสูงถึง 20 เมตรหรือสูงกว่า ความสว่างของไฟจะถูกรับผลกระทบจากความสูงที่จะติดตั้งหลอดไฟ เพดานยิ่งสูงค่าความสว่างโดยรวมจะยิ่งลดลง เพราะฉะนั้น สำหรับโรงงานขนาดใหญ่ เพดานสูงจะต้องใช้หลอดไฟที่มีค่าความสว่างสูง เช่น หลอดไฟ ไฮเบย์ หรือปรับความสูงที่จะติดตั้งเพื่อให้ความส่องสว่างอยู่ในระดับที่เหมาะสม ลดปัญหามีพื้นที่มืด
เลือกระดับการป้องกันน้ำและฝุ่น (IP) ของไฟไม่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมการผลิต
พื้นที่บางพื้นที่ในโรงงานมักจะมีฝุ่นสกปรก มีความชื้อเปียกหรือมีความเสี่ยงในการเกิดไฟไหม้ระเบิด…การใช้ไฟที่มีระดับการป้องกันน้ำและฝุ่น (Ingress Protection) ที่ต่ำอาจจะทำให้ลดความทนทานและเพิ่มค่าซ่อม ค่าบำรุงรักษา และไม่รับรองความปลอดภัยในการผลิต ซึ่งต้องพิจารณาลักษณะและคุณสมบัติของพื้นที่แต่ละพื้นที่เพื่อเลือกหลอดไฟที่มีระดับการป้องกันน้ำและฝุ่นให้เหมาะสม ยกตัวอย่างเช่น พื้นที่ที่เป็นโรงเครื่องกลกำหนดต้องใช้หลอดไฟ IP65 ขึ้นไปเพื่อป้องกันฝุ่น หรือพื้นที่ที่มีความชื้นสูง เช่น โรงงานแปรรูปอาหารมักจะใช้หลอดไฟ IP66 ขึ้นไปเพื่อทนกับสายน้ำจากกระบวนการทำความสะอาดและป้องกันการเสื่อมเสียที่เกิดจากความชื้น พื้นที่คลังเก็บสารเคมีหรือเชื้อเพลิงจำเป็นต้องใช้หลอดไฟเฉพาะเพื่อป้องกันการเกิดไฟไหม้และระเบิดตามมาตรฐานสากลและระดับ IP จาก 67 ขึ้นไป
ประหยัดพลังงานและเชื่อโยงโซลูชั่นที่ชาญฉลาด
เนื่องจากต้องมีการใช้งานอย่างต่อเนื่อง ระบบแสงสว่างในโรงงานอุตสาหกรรมจึงเป็นส่วนไม่น้อยในค่าใช้จ่ายของการใช้พลังงานในโรงงาน นักลงทุนสามารถพิจารณาการใช้หลอดไฟ LED เพื่อลดการใช้พลังงานไฟฟ้าและยืดอายุการใช้งานให้แก่ระบบ หรือมีแนวทางการออกแบบเพื่อใช้ประโยชน์จากแสงสว่างธรรมชาติประกอบกับแสงประดิษฐ์เพื่อประหยัดไฟฟ้า นอกจากนั้น การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีที่ชาญฉลาด เช่น เซ็นเซอร์จับการเคลื่อนไหว หรือระบบปรับแสงอัตโนมัติก็ช่วยการส่องสว่างมีประสิทธิภาพตามความต้องการจริงและลดค่าใช้จ่ายในการดำเนินการและประหยัดพลังงาน
ดูเพิ่มเติม: มาตรฐานแสงสว่างในโรงงานที่เวียดนาม
ดูเพิ่มเติม: ข้อควรระวังเมื่อออกแบบและติดตั้งระบบไฟฟ้าในโรงงาน
