มาตรฐานสากลที่สำคัญในการตกแต่งภายในโรงงาน (Fit-out)

ในบริบทของโลกยุคโลกาภิวัตน์และความต้องการที่เพิ่มขึ้นจากนักลงทุน การปฏิบัติตามมาตรฐานสากลในกระบวนการตกแต่งภายในโรงงานและโรงประกอบการ (fit-out) ถือเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยรับประกันคุณภาพของโครงการและประสิทธิภาพในการดำเนินงานระยะยาว โดยเฉพาะสำหรับโรงงานที่มีการส่งออกหรือมีนักลงทุน FDI การนำมาตรฐานสากลมาใช้เป็นข้อกำหนดที่จำเป็น เพื่อให้สามารถตอบสนองข้อกำหนดของตลาดต่างประเทศที่มีความเข้มงวด

1. มาตรฐาน ISO

 ISO 9001:2015 – ระบบบริหารคุณภาพ

ISO 9001:2015 เป็นมาตรฐานสากลเกี่ยวกับระบบบริหารคุณภาพ ที่ช่วยให้องค์กรและธุรกิจสามารถบริหารจัดการกระบวนการต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพตั้งแต่การผลิตไปจนถึงการให้บริการ การนำ ISO 9001 มาใช้ช่วยให้ผู้รับเหมา fit-out สามารถควบคุมคุณภาพของงานก่อสร้างได้อย่างสม่ำเสมอ กระบวนการก่อสร้างเป็นไปอย่างมีระบบ และผลงานสุดท้ายเป็นไปตามมาตรฐานที่เจ้าของโครงการต้องการ

อุตสาหกรรมที่ต้องบังคับใช้: โรงงานผลิตวัสดุก่อสร้าง ปุ๋ย ต่อเรือ ซ่อมเรือ กาวไม้ ธุรกิจน้ำมันเชื้อเพลิง.
และแนะนำให้นำไปใช้สำหรับ: การผลิตยา อาหาร เครื่องสำอาง อุปกรณ์ทางการแพทย์ รถยนต์ อวกาศ อิเล็กทรอนิกส์ เพื่อรับประกันคุณภาพที่สม่ำเสมอ ตอบสนองลูกค้า ปฏิบัติตามข้อกำหนดสากล และยกระดับความน่าเชื่อถือ.

ข้อกำหนดของ ISO 9001:2015 ในการ fit-out โรงงาน ได้แก่:

• กระบวนการทำงานที่ชัดเจนตั้งแต่การออกแบบไปจนถึงการก่อสร้าง.
• ควบคุมคุณภาพในแต่ละขั้นตอนการก่อสร้าง โดยเลือกใช้วัสดุที่มีคุณภาพและเหมาะสม.
• บริหารความเสี่ยงตลอดกระบวนการก่อสร้าง ตั้งแต่การเลือกผู้จัดจำหน่ายไปจนถึงการควบคุมงานก่อสร้าง.

ISO ด้านการจัดการคุณภาพเป็นข้อบังคับสำหรับโรงงานผลิตชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์

ISO 14001:2015 – ระบบบริหารจัดการสิ่งแวดล้อม

ISO 14001 เป็นมาตรฐานสากลที่ให้กรอบการบริหารจัดการสิ่งแวดล้อม ช่วยให้องค์กรควบคุมผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากกิจกรรม ผลิตภัณฑ์ และบริการของตนเอง ด้วยเหตุนี้ โรงงานจึงสามารถนำเทคโนโลยีสีเขียวและกระบวนการที่ยั่งยืนมาใช้เพื่อปกป้องสิ่งแวดล้อม พร้อมทั้งยกระดับภาพลักษณ์และประสิทธิภาพการผลิต

มาตรฐาน ISO 14001 เป็นมาตรฐานสากลที่ให้กรอบการบริหารจัดการสิ่งแวดล้อม ช่วยให้โรงงานสามารถควบคุมและลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากกิจกรรมการผลิต ปฏิบัติตามข้อกำหนดทางกฎหมาย และปรับปรุงสมรรถนะด้านสิ่งแวดล้อมผ่านการประหยัดทรัพยากรและการใช้เทคโนโลยียั่งยืน

อุตสาหกรรมที่บังคับใช้: โรงงานผลิตกระดาษ การทำเหมืองแร่ โรงกลั่นและปิโตรเคมี แปรรูปอาหาร.
และแนะนำให้นำไปใช้สำหรับ: การก่อสร้าง ผลิตอิเล็กทรอนิกส์ สิ่งทอ และโลจิสติกส์ เพื่อช่วยลดมลพิษ ประหยัดทรัพยากร ปฏิบัติตามกฎหมายสิ่งแวดล้อม และยกระดับภาพลักษณ์ในระดับสากล

ข้อกำหนดของ ISO 14001 ในการ fit-out โรงงาน ได้แก่

• ลดของเสียและใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ
• ใช้มาตรการลดมลพิษและปรับปรุงคุณภาพของอากาศและน้ำตลอดกระบวนการก่อสร้าง.
• ปฏิบัติตามข้อกำหนดด้านสิ่งแวดล้อมในทุกขั้นตอน ตั้งแต่การออกแบบ การก่อสร้าง ไปจนถึงการดำเนินงานของโรงงาน.

โรงงานที่บูรณาการโซลูชัน smart factory เข้ากับระบบเครื่องกลไฟฟ้า (MEP) สามารถช่วยประหยัดทรัพยากรเชื้อเพลิงในกระบวนการเดินเครื่อง และลดมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม.

ISO 45001:2018 – ระบบบริหารจัดการอาชีวอนามัยและความปลอดภัย

ISO 45001 เป็นมาตรฐานสากลที่กำหนดข้อกำหนดสำหรับระบบบริหารจัดการด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัย (OH&S) มาตรฐานนี้ช่วยลดอุบัติเหตุจากการทำงาน โรคจากการทำงาน และยกระดับคุณภาพของสภาพแวดล้อมในการทำงาน ในกระบวนการ fit-out ผู้รับเหมาจะต้องปฏิบัติตามข้อกำหนดด้านความปลอดภัยในการทำงาน ตั้งแต่การจัดหาชุดป้องกันส่วนบุคคล ไปจนถึงการจัดทำกระบวนการความปลอดภัยตลอดช่วงเวลาการก่อสร้าง

อุตสาหกรรมที่ใช้: ไม่ได้บังคับใช้กับอุตสาหกรรมใดโดยเฉพาะ อย่างไรก็ตาม มาตรฐานนี้มีประโยชน์อย่างยิ่งและมักถูกนำมาใช้ในอุตสาหกรรมที่มีความเสี่ยงสูงด้านความปลอดภัยและสุขภาพ เช่น การก่อสร้าง การผลิต น้ำมันและก๊าซ เหมืองแร่ และเกษตรกรรม.

ข้อกำหนดของ ISO 45001 ในการ fit-out โรงงาน ได้แก่:

• สร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่ปลอดภัย พร้อมมาตรการดูแลสุขภาพของคนงานและพนักงาน.
• จัดทำกระบวนการความปลอดภัยในงานก่อสร้าง รวมถึงมาตรการป้องกันในระหว่างการใช้งานเครื่องจักรอุปกรณ์ต่าง ๆ.
• จัดอบรมด้านความปลอดภัยในการทำงานให้กับคนงานและพนักงานในไซต์ก่อสร้าง.

โรงงาน Haem Vina ที่ DELCO เป็นผู้รับเหมาหลักในการออกแบบและก่อสร้าง fit-out ได้รับการรับรองมาตรฐาน ISO 45001

2. มาตรฐาน GMP (Good Manufacturing Practices) – แนวทางการผลิตที่ดี

มาตรฐาน GMP (Good Manufacturing Practice) เป็นมาตรฐานสากลที่กำหนดการออกแบบ การก่อสร้าง และการดำเนินงานของโรงงาน เพื่อให้มั่นใจว่าสภาพแวดล้อมการผลิตสะอาด ควบคุมกระบวนการอย่างเข้มงวด ลดความเสี่ยงในการปนเปื้อน และรับประกันว่าผลิตภัณฑ์มีความปลอดภัยและมีคุณภาพสูง

อุตสาหกรรมที่บังคับใช้: อุตสาหกรรมการผลิตอาหาร ยา เครื่องสำอาง และอุปกรณ์ทางการแพทย์. และแนะนำให้นำไปใช้สำหรับ: การผลิตสารเคมี บรรจุภัณฑ์อาหาร และผลิตภัณฑ์เกษตรแปรรูป เพื่อให้มั่นใจว่าผลิตภัณฑ์ปลอดภัย มีคุณภาพสูง ลดการปนเปื้อน และตอบสนองต่อมาตรฐานของตลาดโลก

ในกระบวนการ fit-out โรงงานที่ใช้มาตรฐาน GMP ปัจจัยที่ต้องให้ความสำคัญเป็นพิเศษ ได้แก่:

• การออกแบบเส้นทางการผลิตแบบทางเดียว เพื่อลดความเสี่ยงในการปนเปื้อนระหว่างกระบวนการ
• วัสดุก่อสร้างและงานตกแต่ง เช่น พื้น ผนัง เพดาน ต้องทำความสะอาดง่าย ไม่เก็บฝุ่น และไม่ก่อให้เกิดอนุภาค
• ระบบ HVAC ต้องควบคุมอุณหภูมิ ความชื้น และการไหลเวียนของอากาศอย่างเข้มงวด เพื่อรักษาสภาพแวดล้อมให้สะอาด
• พื้นที่ทำงานต้องไม่มีมุมอับ เพื่อป้องกันการสะสมของฝุ่นและเชื้อโรค

3. มาตรฐานห้องสะอาด (ISO 14644-1 และ Federal Standard 209)

ห้องสะอาดคือสภาพแวดล้อมที่มีการควบคุมอย่างเข้มงวดในด้านความสะอาด ความชื้น อุณหภูมิ และความดัน เพื่อให้มั่นใจในคุณภาพของผลิตภัณฑ์ในอุตสาหกรรมที่ต้องการควบคุมสิ่งแวดล้อมในระดับสูง เช่น ยา อิเล็กทรอนิกส์ อาหาร และไมโครชิป

อุตสาหกรรมที่บังคับใช้: การผลิตยา อิเล็กทรอนิกส์ อาหารแปรรูป และอุตสาหกรรมที่ต้องการสภาพแวดล้อมการผลิตที่สะอาด (เช่น การผลิตไมโครชิป เทคโนโลยีชีวภาพ…)
และแนะนำให้นำไปใช้สำหรับ: การผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ อุปกรณ์แสงและเลนส์ ห้องทดลองวิจัย เพื่อควบคุมฝุ่น เชื้อโรค รับประกันคุณภาพ และรองรับข้อกำหนดทางเทคนิคที่เข้มงวด

ISO 14644-1 ปัจจุบันเป็นมาตรฐานห้องสะอาดที่ได้รับการยอมรับมากที่สุดในระดับโลก แทนที่มาตรฐาน Federal Standard 209 (ซึ่งเป็นระบบมาตรฐานห้องสะอาดชุดแรกที่พัฒนาในสหรัฐฯ) โดยมาตรฐานนี้กำหนดระดับของห้องสะอาด (Class 1, Class 10, Class 100, Class 1,000, Class 10,000, Class 100,000) โดยพิจารณาจากปริมาณฝุ่นในอากาศ ซึ่งช่วยให้มั่นใจว่ากระบวนการผลิตในสภาพแวดล้อมเฉพาะมีคุณภาพตามเกณฑ์

• Class 1: ระดับความสะอาดสูงสุด มีปริมาณฝุ่นต่ำมาก
• Class 10, 100, 1000: ระดับความสะอาดลดหลั่นกันลง ปริมาณฝุ่นที่ยอมรับได้เพิ่มขึ้น
• Class 100.000: ระดับความสะอาดขั้นพื้นฐาน ใช้สำหรับสภาพแวดล้อมที่ต้องควบคุมฝุ่นในระดับเบื้องต้น

ตาราง: ขีดจำกัดปริมาณฝุ่นตามมาตรฐาน ISO 14644-1

ห้องสะอาดต้องการระบบกรองอากาศ พื้น ผนัง และฝ้าเพดานที่มีความเข้มงวดสูงมาก

4.มาตรฐาน HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points) – การวิเคราะห์อันตรายและจุดควบคุมวิกฤต

HACCP ไม่ใช่มาตรฐานที่ใช้เฉพาะในขั้นตอนการก่อสร้างเท่านั้น แต่มีผลอย่างมากในขั้นตอน fit-out โรงงาน มาตรฐานนี้มีผลโดยตรงต่อขั้นตอน fit-out โรงงาน ซึ่งเป็นช่วงที่การออกแบบ ระบบ และวัสดุถูกปรับให้เหมาะสมเพื่อให้สอดคล้องกับข้อกำหนดด้านสุขอนามัยและความปลอดภัยของอาหาร ผู้รับเหมา fit-out จำเป็นต้องให้ความสำคัญเป็นพิเศษกับปัจจัยต่าง ๆ เช่น การออกแบบเส้นทางการผลิต การเลือกวัสดุก่อสร้างที่ทำความสะอาดง่าย และการติดตั้งระบบ HVAC ที่ได้มาตรฐาน เพื่อให้โรงงานสามารถปฏิบัติตามข้อกำหนดของ HACCP ได้อย่างครบถ้วน

อุตสาหกรรมที่ใช้: HACCP ไม่ได้เป็นมาตรฐานบังคับสำหรับทุกอุตสาหกรรม แต่ได้รับการแนะนำให้ใช้ และมักถูกนำไปใช้ในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริษัทที่ส่งออกอาหารไปยังตลาดต่างประเทศ เช่น สหรัฐฯ สหภาพยุโรป หรือญี่ปุ่น

ข้อกำหนดของ HACCP ในการ fit-out โรงงานอาหาร ได้แก่:

• การระบุอันตรายที่อาจเกิดขึ้นในกระบวนการผลิตอาหาร (เช่น อันตรายทางกายภาพ เคมี และชีวภาพ)
• ควบคุมจุดสำคัญในกระบวนการผลิต เพื่อให้แน่ใจว่าสภาพแวดล้อมปลอดภัยและสะอาด
• การออกแบบพื้นที่แปรรูปอาหารต้องมีการแยกพื้นที่ที่มีความเสี่ยงต่อการปนเปื้อน พร้อมทั้งระบบระบายอากาศและระบบน้ำที่มีประสิทธิภาพ

บริษัท Vinamilk ของเวียดนามได้รับการรับรองมาตรฐาน HACCP

5. มาตรฐาน LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) – อาคารเขียว

LEED เป็นหนึ่งในระบบการรับรองอาคารเขียวในระดับสากล ที่มุ่งเน้นการก่อสร้างอาคารที่มีประสิทธิภาพด้านพลังงาน ลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้ใช้อาคาร LEED ไม่ได้ใช้แค่ในช่วงก่อสร้างเท่านั้น แต่ยังมีบทบาทสำคัญในช่วง fit-out โดยเฉพาะเมื่อโรงงานสร้างเสร็จและอยู่ในขั้นตอนให้เช่า ช่วงนี้ นักลงทุนจะดำเนินการตกแต่งเพิ่มเติมเพื่อให้ตอบสนองความต้องการของผู้เช่า และทำให้โครงการสามารถผ่านเกณฑ์อาคารเขียว เช่น การติดตั้งระบบไฟ LED ปรับปรุงระบบระบายอากาศ และเลือกใช้วัสดุที่ยั่งยืน ซึ่งช่วยให้พื้นที่ใช้งานได้มาตรฐานอาคารเขียว

อุตสาหกรรมที่ใช้: LEED ไม่ได้เป็นมาตรฐานบังคับสำหรับอุตสาหกรรมใดโดยเฉพาะ แต่เป็นมาตรฐานที่ได้รับการส่งเสริมโดยเฉพาะในภาคการก่อสร้างและพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ โดยเฉพาะอาคารพาณิชย์และอาคารที่พักอาศัย

ข้อกำหนดของ LEED ในการ fit-out โรงงาน ได้แก่:

• เพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงานและทรัพยากรในช่วงก่อสร้างและใช้งาน
• ปรับปรุงคุณภาพอากาศภายในอาคาร เลือกใช้วัสดุที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและไม่มีสารพิษ
• ลดการใช้น้ำ โดยใช้ระบบรีไซเคิลน้ำฝนหรือระบบประหยัดน้ำ

โรงงาน Milwaukee ของกลุ่มบริษัท TTI ได้รับการรับรอง LEED ระดับ Gold ที่กรุงโฮจิมินห์ซิตี้

การปฏิบัติตามมาตรฐานสากล เช่น GMP, ISO, ห้องสะอาด, HACCP และ LEED ไม่เพียงช่วยให้มั่นใจในคุณภาพและความปลอดภัยของโรงงานเท่านั้น แต่ยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการดำเนินงานและลดต้นทุนในระยะยาว โดยเฉพาะกับนักลงทุน FDI และผู้ที่มีเป้าหมายส่งออก การนำมาตรฐานเหล่านี้มาใช้ถือเป็นกุญแจสำคัญในการรักษาความสามารถในการแข่งขันและความยั่งยืนของโรงงาน การเลือกผู้รับเหมาที่มีความสามารถในการนำมาตรฐานสากลเหล่านี้ไปใช้ จะเป็นปัจจัยสำคัญต่อความสำเร็จและการเติบโตของโครงการในระยะยาว

ดูเพิ่มเติม: การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญเกี่ยวกับการตกแต่งโรงงานในปี 2025

ดูเพิ่มเติม:  กระบวนการ Fit-out โรงงานแบบครบวงจร ตั้งแต่การออกแบบถึงการก่อสร้างในประเทศเวียดนาม