ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้ก้าวขึ้นมาเป็นศูนย์กลางเศรษฐกิจใหม่ของโลก โดยเฉพาะในภาคส่วนเทคโนโลยีขั้นสูง เช่น ชิปเซมิคอนดักเตอร์ ส่วนประกอบอิเล็กทรอนิกส์ และศูนย์ข้อมูล การที่ Donald Trump ได้รับเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดีอีกครั้ง พร้อมกับคำมั่นที่จะเข้มงวดนโยบายภาษีศุลกากรต่อจีน ส่งผลให้บริษัทยักษ์ใหญ่หลายแห่ง เช่น NVIDIA, Apple และ Google เปลี่ยนทิศทางการลงทุนมายังภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

สาเหตุที่ทำให้เงินทุน FDI ภาคเทคโนโลยีหลั่งไหลเข้าสู่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ท่ามกลางสภาพเศรษฐกิจโลกที่ประสบปัญหาหลังการระบาดใหญ่ การฟื้นตัวทางเศรษฐกิจที่ล่าช้า ความเสี่ยงจากภาวะเศรษฐกิจถดถอย และความขัดแย้งทางการเมืองในหลายประเทศ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้กลายเป็นจุดหมายปลายทางที่ปลอดภัยและเต็มไปด้วยศักยภาพสำหรับการลงทุนของบริษัทยักษ์ใหญ่จากสหรัฐอเมริกา

สงครามการค้าสหรัฐฯ – จีนทวีความรุนแรงขึ้น

สงครามการค้าระหว่างสหรัฐฯ และจีน ซึ่งเริ่มต้นขึ้นตั้งแต่ปี 2018 ยังคงทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อ Donald Trump ประกาศจะเก็บภาษีสูงถึง 60% กับสินค้านำเข้าจากจีน ขณะที่ทางการจีนก็เริ่มตอบโต้ด้วยมาตรการในลักษณะเดียวกัน เช่น การสืบสวน NVIDIA และการห้ามส่งออกวัตถุดิบสำคัญหลายชนิดที่มีการใช้งานในทางทหาร

ในสถานการณ์เช่นนี้ หลายบริษัทยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยีได้ย้ายฐานการผลิตไปยังประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เพื่อลดการพึ่งพาจีน เมื่อไม่นานมานี้ NVIDIA ได้ลงนามข้อตกลงความร่วมมือกับรัฐบาลเวียดนาม เพื่อสร้างศูนย์วิจัยและพัฒนา AI สนับสนุนการผลิตชิป ในทำนองเดียวกัน Apple ก็มีแผนจะย้ายบางส่วนของสายการผลิตไปยังอินโดนีเซีย เพื่อกระจายห่วงโซ่อุปทานให้หลากหลายมากขึ้น

ความไม่สงบทางการเมืองในยุโรปและตะวันออกกลาง

สงครามระหว่างรัสเซียและยูเครนได้ก่อให้เกิดวิกฤตพลังงานในยุโรป ส่งผลให้ราคาน้ำมันเชื้อเพลิงพุ่งสูงขึ้นและทำให้หลายประเทศเข้าสู่ภาวะเศรษฐกิจถดถอย ผลกระทบดังกล่าวทำให้ต้นทุนการผลิตและการดำเนินงานในภูมิภาคนี้มีราคาสูงขึ้น ซึ่งส่งผลกระทบเชิงลบต่อภาคอุตสาหกรรมและการส่งออก

สำหรับตะวันออกกลาง ความขัดแย้งที่ทวีความรุนแรงและความผันผวนทางการเมืองที่ซับซ้อน ส่งผลกระทบต่อราคาน้ำมันโลก ทำให้ต้นทุนการขนส่งและการผลิตเพิ่มสูงขึ้น สิ่งนี้ทำให้บริษัทยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยีของสหรัฐฯ ต้องเร่งกระบวนการปรับโครงสร้างห่วงโซ่อุปทาน เพื่อลดความเสี่ยงจากตลาดที่ไม่มั่นคง

เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งมีสภาพแวดล้อมทางการเมืองที่ค่อนข้างมีเสถียรภาพ และเศรษฐกิจที่เติบโตอย่างรวดเร็ว ได้กลายเป็นจุดหมายปลายทางที่น่าดึงดูดใจสำหรับนักลงทุน โดยเฉพาะบริษัทยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยี

CEO Apple Tim Cook ในการเยือนสิงคโปร์ อินโดนีเซีย และเวียดนามเมื่อเดือนเมษายน 2024

ตำแหน่งยุทธศาสตร์และนโยบายส่งเสริมการลงทุน FDI จากเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

เอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีบทบาทยุทธศาสตร์สำคัญในห่วงโซ่อุปทานโลก ด้วยตำแหน่งที่ตั้งเชิงยุทธศาสตร์ซึ่งเชื่อมต่อกับตลาดใหญ่ ๆ อย่างเอเชีย ยุโรป และอเมริกาเหนือ นอกจากนี้ ประเทศต่าง ๆ ในภูมิภาค เช่น เวียดนาม อินโดนีเซีย ไทย และเมียนมา ยังดำเนินนโยบายส่งเสริมการลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ (FDI) ที่น่าสนใจ สร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการลงทุนให้แก่บริษัทต่างชาติ

เวียดนามดำเนินนโยบายส่งเสริมการลงทุน FDI หลายประการ เช่น การยกเว้นภาษีเงินได้นิติบุคคล (CIT) ในช่วง 2-4 ปีแรก ลดภาษีลง 50% เป็นระยะเวลา 4-9 ปีถัดไป การยกเว้นภาษีนำเข้า-ส่งออก และการยกเว้นค่าเช่าที่ดินเป็นเวลา 5 ปี ในทำนองเดียวกัน อินโดนีเซียก็มีโครงการส่งเสริมการลงทุน เช่น การยกเว้นภาษี (tax holiday) ตั้งแต่ 5-20 ปี และสิทธิการเช่าที่ดินได้นานถึง 95 ปี ขณะที่ไทยก็มีนโยบายการยกเว้นหรือลดหย่อนภาษี CIT และภาษีนำเข้า-ส่งออก ระยะเวลา 3-8 ปี สำหรับธุรกิจ FDI ที่ใช้เทคโนโลยีขั้นสูง พัฒนาและเพิ่มมูลค่าให้กับเศรษฐกิจภายในประเทศ นโยบายที่น่าสนใจเหล่านี้ช่วยให้ประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ดึงดูดเงินทุนจากบริษัทยักษ์ใหญ่ทั่วโลกได้อย่างมีประสิทธิภาพ

NVIDIA ได้ลงนามข้อตกลงความร่วมมือกับรัฐบาลเวียดนามในการสร้างศูนย์วิจัยและพัฒนาปัญญาประดิษฐ์ (AI)

นอกจากนี้ ความตกลงการค้าเสรีขนาดใหญ่อย่าง RCEP และ CPTPP ยังช่วยลดต้นทุนและร่นระยะเวลาการดำเนินการทางศุลกากรสำหรับการส่งออก-นำเข้าระหว่างประเทศสมาชิกอาเซียนกับคู่ค้าภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก เช่น ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ แคนาดา บรูไน ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ เม็กซิโก ชิลี เป็นต้น

Xem thêm: สรุปนโยบายสิทธิประโยชน์ด้านภาษีล่าสุดสำหรับธุรกิจ FDI ในเวียดนาม

Xem thêm: ความตกลงการค้าเสรี FTA ที่มีผลบังคับใช้ในเวียดนามในปัจจับัน

โอกาสและความท้าทายของอาเซียนในยุค Trump 2.0

โอกาสในการพัฒนาเศรษฐกิจและผลประโยชน์ทางการเมือง

การที่ Donald Trump ได้รับเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดีอีกครั้ง อาจนำมาซึ่งความหวังให้กับหลายประเทศในอาเซียน ทั้งในแง่ของโอกาสพัฒนาเศรษฐกิจและผลประโยชน์ทางการเมือง ผู้เชี่ยวชาญหลายคนให้ความเห็นว่าประเทศต่าง ๆ เช่น ฟิลิปปินส์ บรูไน มาเลเซีย และอินโดนีเซีย เชื่อว่าการกลับมาของประธานาธิบดี Trump จะช่วยถ่วงดุลและควบคุมความทะเยอทะยานของจีนในพื้นที่ทะเลจีนใต้
ในมิติทางเศรษฐกิจ หลายฝ่ายเชื่อว่าประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้จะได้รับประโยชน์จากนโยบาย จีน +1 โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภาคการลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ (FDI) ที่จะย้ายจากจีนมายังประเทศใกล้เคียง เช่น เวียดนามและอินโดนีเซีย ซึ่งเป็นไปในลักษณะเดียวกับช่วงการดำรงตำแหน่งสมัยแรกของประธานาธิบดี Donald Trump

เพียงไม่กี่วันหลังจากการชนะการเลือกตั้ง ประธานาธิบดี Donald Trump ได้มีการสนทนาทางโทรศัพท์กับ To Lam เลขาธิการใหญ่ของพรรคคอมมิวนิสต์เวียดนาม เพื่อหารือเกี่ยวกับความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ การค้า และการลงทุน นี่ถือเป็นสัญญาณแสดงให้เห็นถึงความสนใจของประธานาธิบดี Trump ต่อเวียดนามโดยเฉพาะ และต่อภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้โดยรวม

ความกังวลเกี่ยวกับภาษีศุลกากรและการหยุดชะงักของห่วงโซ่อุปทาน

ความท้าทายด้านภาษีศุลกากร

แม้จะมีโอกาสในการพัฒนาเศรษฐกิจที่สำคัญ แต่ภูมิภาคอาเซียนก็ต้องเผชิญกับความท้าทายด้านภาษีศุลกากรและความเสี่ยงจากการหยุดชะงักของห่วงโซ่อุปทาน เนื่องมาจากนโยบายเศรษฐกิจในยุค Trump 2.0 ในระหว่างการหาเสียงเลือกตั้งปี 2024 ประธานาธิบดี Donald Trump ได้ประกาศว่าจะดำเนินนโยบายภาษีศุลกากรที่เข้มงวด เพื่อลดการขาดดุลการค้า ฟื้นฟูตลาดแรงงาน และทำให้สหรัฐฯ กลายเป็นประเทศผู้ผลิตหลัก พร้อมกับลดการพึ่งพาซัพพลายเออร์จากต่างประเทศ นโยบายดังกล่าวอาจส่งผลกระทบต่อการส่งออกของประเทศอาเซียน ซึ่งปัจจุบันเป็นคู่ค้ารายใหญ่ลำดับที่ 4 ของสหรัฐฯ โดยเฉพาะในสินค้า เช่น สิ่งทอ ยานยนต์ และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์

ความกังวลเกี่ยวกับการหยุดชะงักของห่วงโซ่อุปทานจากมาตรการตอบโต้ของจีน

ปฏิเสธไม่ได้ว่าประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ยังคงได้รับอิทธิพลจากจีนอย่างมาก ทั้งในด้านเศรษฐกิจและการเมือง ด้วยเหตุนี้ ความตึงเครียดทางการค้าระหว่างสหรัฐฯ – จีนในยุค 2.0 อาจนำมาซึ่งความท้าทายทางการทูตและการค้าในภูมิภาคนี้ ความกังวลหลักคือการลดลงของมูลค่าการส่งออกและนำเข้าวัตถุดิบไปยังจีน รวมถึงความเสี่ยงจากการหยุดชะงักของห่วงโซ่อุปทานในอุตสาหกรรมสำคัญ เช่น สิ่งทอ อุปกรณ์ไฟฟ้า เครื่องจักร เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์ และคอมพิวเตอร์

คาดการณ์แนวโน้มการเติบโตของเงินทุน FDI ด้านเทคโนโลยีในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

บริษัทยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยียังคงลงทุนอย่างต่อเนื่องในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

บริษัทยักษ์ใหญ่หลายแห่งคาดว่าจะยังคงลงทุนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อย่างต่อเนื่อง เพื่อใช้ประโยชน์จากตำแหน่งยุทธศาสตร์และสภาพแวดล้อมทางธุรกิจที่เอื้อต่อการเติบโต NVIDIA ได้ลงนามข้อตกลงความร่วมมือกับรัฐบาลเวียดนาม ประกาศจัดตั้งศูนย์วิจัยและพัฒนาเกี่ยวกับปัญญาประดิษฐ์ (AI) เพื่อสนับสนุนการผลิตชิปขั้นสูง ตอบสนองความต้องการที่เพิ่มขึ้นในอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูง ขณะเดียวกัน Google ก็ได้ประกาศแผนการสร้างศูนย์ข้อมูลและคลาวด์คอมพิวติ้งในประเทศไทย ด้วยเงินลงทุนกว่า 1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ เพื่อรองรับความต้องการด้านการแปลงสู่ดิจิทัลที่เติบโตอย่างรวดเร็วในภูมิภาค

การลงทุนอย่างยั่งยืนและเทคโนโลยีสีเขียว

นอกเหนือจากการเพิ่มกำลังการผลิตและขยายโครงสร้างพื้นฐานแล้ว แนวโน้มการลงทุนในอนาคตจะมุ่งเน้นไปที่โครงการที่ยั่งยืนและเทคโนโลยีสีเขียว นักลงทุนให้ความสนใจไม่เพียงแค่พลังงานหมุนเวียนเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการผสานโซลูชันเพื่อลดการปล่อยคาร์บอน เพื่อตอบสนองเป้าหมายการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกและการพัฒนาที่ยั่งยืนอีกด้วย

เสริมสร้างความร่วมมือในระดับภูมิภาค

เอเชียตะวันออกเฉียงใต้คาดว่าจะเสริมบทบาทการประสานงานของ ASEAN เพื่อผลักดันความร่วมมือทางเศรษฐกิจและสร้างห่วงโซ่อุปทานระดับภูมิภาค ประเทศต่าง ๆ เช่น เวียดนาม อินโดนีเซีย และไทย กำลังร่วมมือกันอย่างใกล้ชิดเพื่อพัฒนาห่วงโซ่อุปทานในอุตสาหกรรมชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ สร้างความได้เปรียบในการแข่งขันกับภูมิภาคอื่นทั่วโลก ความร่วมมือนี้ไม่เพียงช่วยเพิ่มความเชื่อมโยงทางเศรษฐกิจ แต่ยังทำให้อาเซียนตอกย้ำบทบาทของตนในฐานะศูนย์กลางเศรษฐกิจและเทคโนโลยีแห่งใหม่บนแผนที่โลก

— บทความจัดทำโดยทีมเนื้อหาของ DELCO® Construction ลิขสิทธิ์ของบทความบนเว็บไซต์ delco-construction.com เป็นของ DELCO® Construction แต่เพียงผู้เดียว กรุณาอย่าคัดลอก ดัดแปลง หรือแก้ไขเนื้อหาใด ๆ โดยไม่ได้รับความยินยอมเป็นลายลักษณ์อักษรจาก DELCO® —