Việt Nam áp dụng Luật sở hữu trí tuệ 2022, bảo vệ quyền và lợi ích của cá nhân, doanh nghiệp về bản quyền kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý…
Quy định về quyền sở hữu trí tuệ tại Việt Nam
Việt Nam có quy định rõ ràng, đầy đủ về quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) không chỉ bảo vệ quyền lợi về sở hữu trí tuệ, bản quyền kiểu dáng công nghiệp, sáng tạo nhãn hiệu… của cá nhân và doanh nghiệp Việt mà cả các doanh nghiệp FDI và cá nhân nước ngoài làm việc tại Việt Nam. Luật được ban hành lần đầu năm 2005, đã qua nhiều lần sửa đổi và hoàn thiện, gần nhất là năm 2022 và có hiệu lực từ 1/1/2023.
Các sửa đổi mới nhất của Luật SHTT tại Việt Nam được đánh giá là đã giúp doanh nghiệp thực hiện quy định sở hữu trí tuệ dễ dàng và nhanh chóng hơn, phù hợp theo thông lệ quốc tế cũng như đáp ứng các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như CPTPP, EVFTA, RCEP… góp phần thúc đẩy môi trường kinh doanh thân thiện tại Việt Nam.
Luật Sở hữu trí tuệ hoàn thiện sẽ là động lực thu hút đầu tư FDI vào Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ.
Các loại quyền sở hữu trí tuệ tại Việt Nam
Các loại quyền sở hữu trí tuệ được bảo hộ tại Việt Nam bao gồm:
| Nhóm quyền | STT | Quyền | Thời hạn bảo hộ | Nơi đăng ký |
| Quyền sở hữu công nghiệp | 1 | Bằng sáng chế cho phát minh | 20 năm | Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam |
| 2 | Bằng sáng chế cho Giải pháp hữu ích | 10 năm | ||
| 3 | Kiểu dáng công nghiệp | 05 năm kể từ ngày nộp đơn và có thể gia hạn thêm 02 lần, mỗi lần 05 năm (tổng cộng tối đa 15 năm) | ||
| 4 | Nhãn hiệu | 10 năm kể từ ngày nộp đơn (có thể gia hạn nhiều lần, mỗi lần 10 năm, không giới hạn thời hạn) | ||
| 5 | Chỉ dẫn địa lý | Vĩnh viễn từ khi được chứng nhận bảo vệ | ||
| 6 | Thiết kế bố trí mạch tích hợp | 10 năm từ ngày nộp đơn hoặc ngày thiết kế được khai thác thương mại lần đầu; hoặc 15 năm từ ngày tạo ra thiết kế (tùy ngày nào đến sớm hơn). | ||
| 7 | Tên thương mại | Miễn là nó đang trong quá trình hình thành và sử dụng | ||
| 8 | Bí mật thương mại | Miễn là nó đang trong quá trình hình thành và sử dụng | ||
| Quyền đối với giống cây trồng | 9 | Giống cây trồng mới | 20 năm kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận bảo hộ (25 năm đối với cây gỗ và cây nho) | Cục Trồng trọt |
| Quyền tác giả và quyền liên quan | 10 | Bản quyền | Cuộc đời của tác giả cộng thêm 50 năm (trừ phim, ảnh, vở kịch, tác phẩm mỹ thuật ứng dụng được bảo hộ 50 năm) | Cục Bản quyền tác giả Việt Nam |
| 11 | Quyền liên quan đến bản quyền | 50 năm |
Thủ tục đăng ký một số quyền sở hữu công nghiệp phổ biến
Đăng ký kiểu dáng công nghiệp
Hồ sơ gồm:
- Tờ khai đăng ký kiểu dáng công nghiệp.
- Bản mô tả kiểu dáng công nghiệp (bao gồm cả hình vẽ, nếu có).
- Bộ ảnh chụp/Bản vẽ kiểu dáng công nghiệp.
- Bản sao chứng từ nộp phí, lệ phí.
- Các tài liệu khác như: Giấy ủy quyền; Tài liệu chứng minh quyền đăng ký; Tài liệu chứng minh quyền ưu tiên…
Thời gian xử lý hồ sơ:
- Thẩm định hình thức: 1 tháng
- Công bố đơn: 2 tháng
- Thẩm định nội dung: 7 tháng
Đăng ký nhãn hiệu
Hồ sơ gồm:
- Tờ khai đăng ký nhãn hiệu.
- Mẫu nhãn hiệu.
- Bản sao chứng từ nộp phí, lệ phí
- Các tài liệu khác như: Giấy ủy quyền; Tài liệu chứng minh quyền đăng ký; Tài liệu chứng minh quyền ưu tiên…
Thời gian xử lý hồ sơ:
- Thẩm định hình thức: 1 tháng
- Công bố đơn: 2 tháng
- Thẩm định nội dung: 9 tháng
Đăng ký chỉ dẫn địa lý
Hồ sơ gồm:
- Tờ khai đăng ký Chỉ dẫn địa lý
- Mẫu trình bày chỉ dẫn địa lý
- Bản mô tả tính chất, đặc thù, danh tiếng của sản phẩm
- Bản đồ khu vực địa lý ứng với chỉ dẫn địa lý
- Bản sao chứng từ nộp phí, lệ phí
- Giấy ủy quyền
Thời gian xử lý hồ sơ:
- Thẩm định hình thức: 1 tháng
- Công bố đơn: 2 tháng
- Thẩm định nội dung: 6 tháng
Đăng ký thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn
Hồ sơ gồm:
- Tờ khai đăng ký thiết kế bố trí.
- Bộ ảnh chụp hoặc bộ bản vẽ thiết kế bố trí.
- Mẫu mạch tích hợp được sản xuất theo thiết kế (nếu đã được khai thác thương mại).
- Bản mô tả mạch tích hợp.
- Bản sao chứng từ nộp phí, lệ phí
- Giấy ủy quyền
Thời gian xử lý hồ sơ:
- Thẩm định hình thức: 1 tháng
- Công bố đơn: 2 tháng
Tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ được giải quyết ở đâu?
Tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ thường được giải quyết tại Tòa án nhân dân cấp quận/huyện, hoặc cấp tỉnh nếu có yếu tố nước ngoài, phức tạp. Nếu tranh chấp liên quan kinh doanh thương mại, các bên cũng có thể chọn phương thức trọng tài thương mại để xử lý.
Ngày 24-6-2024, Quốc hội đã quyết định thành lập tòa án chuyên trách về sở hữu trí tuệ, dự kiến đặt tại Hà Nội và có thể mở rộng tại TP.HCM và Đà Nẵng, giúp xử lý tranh chấp hiệu quả hơn.
Xem thêm: Những điều nhà đầu tư nước ngoài cần biết về Luật đầu tư Việt Nam
Xem thêm: Quy trình và thủ tục thành lập nhà máy tại Việt Nam cho nhà đầu tư FDI
