Hệ thống PCCC tại các nhà xưởng được thiết kế nhằm phát hiện sớm, can thiệp kịp thời để ngăn ngừa cháy lan rộng, đồng thời hỗ trợ quá trình sơ tán, cứu hộ cứu nạn, giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản. Nguyên lý hoạt động của hệ thống PCCC nhà xưởng có thể tóm tắt ngắn gọn theo các nội dung dưới đây.
Vai trò của hệ thống PCCC với nhà máy, nhà xưởng
Hệ thống Phòng cháy Chữa cháy đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo an toàn cho con người và tài sản, đặc biệt tại các công trình công nghiệp như nhà xưởng và nhà máy. Tại Việt Nam, các công trình dân dụng và công nghiệp bắt buộc phải trang bị hệ thống PCCC đạt chuẩn trước khi được phép vận hành. Việc tuân thủ quy định PCCC không chỉ là trách nhiệm pháp lý của Chủ đầu tư và nhà thầu mà còn là biện pháp an toàn thiết thực nhằm giảm thiểu rủi ro và thiệt hại liên quan đến cháy nổ.
Thẩm duyệt PCCC tại nhà xưởng do DELCO thiết kế và thi công cơ điện
Việt Nam đang áp dụng luật PCCC nào?
Sau những vụ cháy nghiêm trọng như vụ cháy nhà xưởng tại Hà Nội khiến 8 người tử vong, các cơ quan chức năng đã thắt chặt quy định về an toàn PCCC, đặc biệt đối với các công trình công nghiệp. Các tiêu chuẩn về thiết kế và kiểm duyệt hệ thống PCCC liên tục được cập nhật nhằm đảm bảo an toàn, hạn chế tối đa các rủi ro liên quan đến hỏa hoạn đồng thời cũng gỡ rối cho nhà đầu tư về các thủ tục, quy định an toàn cháy nổ cho công trình.
Hiện nay, việc thiết kế, thẩm duyệt, nghiệm thu PCCC cho nhà xưởng tại Việt Nam dựa theo luật PCCC, các nghị định, quy chuẩn và tiêu chuẩn liên quan:
- QCVN 06:2022/BXD: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình; và Sửa đổi 1 QCVN 06:2022/BXD: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình;
- Nghị định 136/2020/NĐ-CP ngày 24/11/2020: Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành luật phòng cháy và chữa cháy và luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật phòng cháy và chữa cháy;
- QCVN 04:2021/BXD: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà chung cư;
- TCVN 3890:2023 Tiêu chuẩn quốc gia về Phương tiện phòng cháy và chữa cháy cho nhà và công trình – trang bị, bố trí;
- TCVN 13456:2022 Tiêu chuẩn quốc gia về Phòng cháy chữa cháy – Phương tiện chiếu sáng sự cố và chỉ dẫn thoát nạn – Yêu cầu thiết kế, lắp đặt;
- QCVN 02:2020/BCA Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Trạm bơm cấp nước chữa cháy;
- QC03:2023 BCA Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Phương tiện Phòng cháy và chữa cháy;
- TCVN 5738:2021: Phòng cháy chữa cháy – Hệ thống báo cháy tự động – Yêu cầu kỹ thuật;
- TCVN 7336:2021: Phòng cháy chữa cháy – Hệ thống chữa cháy tự động bằng nước, bọt – Yêu cầu thiết kế;
- TCVN 5687:2024 Thông gió, điều hòa không khí – Tiêu chuẩn thiết kế.
Hệ thống chữa cháy tự động do DELCO thiết kế và thi công
Nguyên lý hoạt động của hệ thống PCCC nhà xưởng
Hệ thống PCCC tại các nhà xưởng được thiết kế nhằm phát hiện sớm, can thiệp kịp thời để ngăn ngừa cháy lan rộng, đồng thời hỗ trợ quá trình sơ tán, cứu hộ cứu nạn, giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản. Nguyên lý hoạt động của hệ thống PCCC nhà xưởng có thể tóm tắt theo các nội dung dưới đây:
Phát hiện đám cháy sớm
Hệ thống báo cháy tại nhà xưởng bao gồm các đầu báo khói, đầu báo cháy để phát hiện và báo động các tín hiệu cháy sớm. Khi cảm biến phát hiện khói hoặc nhiệt độ tăng cao bất thường, nó sẽ kích hoạt tín hiệu báo động cho toàn bộ người lao động trong khu vực để kịp thời can thiệp chữa cháy và di tản.
Đầu báo khói Beam do DELCO thi công
Ngắt điện ngăn cháy nổ
Theo quy định hiện hành về PCCC, ngay khi phát hiện có nguy cơ cháy nổ, cần phải lập tức ngắt nguồn điện trước khi tiến hành các bước chữa cháy. Điều này giúp ngăn chặn các sự cố chập điện hoặc phát sinh tia lửa, giảm nguy cơ cháy lan, đồng thời đảm bảo an toàn điện trước khi tiến hành chữa cháy.
Khi ngắt điện thì hệ thống PCCC có hoạt động không?
Với nguyên lý hoạt động của hệ thống PCCC hiện nay, hệ thống bơm nước chữa cháy và các thiết bị phòng cháy và chữa cháy phải sử dụng nguồn điện dự phòng từ máy phát điện, độc lập với hệ thống điện nhà máy. Do đó, hệ thống PCCC vẫn có thể hoạt động bình thường ngay cả khi mất điện lưới hoặc hệ thống điện nhà máy gặp sự cố.
Hệ thống bơm nước chữa cháy sử dụng nguồn điện độc lập, vì vậy vẫn có thể hoạt động trong trường hợp nhà máy mất điện
Can thiệp chữa cháy sớm
Theo nguyên lý chữa cháy tự động, các hệ thống chữa cháy như sprinkler hoặc bọt foam sẽ được tự động kích hoạt ngay khi có cháy, nhằm dập tắt đám cháy trước khi nó lan rộng. Đối với những khu vực nhỏ hẹp, khu vực không được trang bị hệ thống chữa cháy tự động, công nhân có thể sử dụng bình chữa cháy cầm tay hoặc tủ chữa cháy vách tường để dập lửa ngay tại chỗ.
Hệ thống chữa cháy tự động sprinkler do DELCO thiết kế và thi công
Hút khói, chỉ dẫn sự cố phục vụ cứu hộ cứu nạn
Khói độc là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các vụ cháy, vì vậy các nhà xưởng đều phải thiết kế hệ thống thông gió hút khói đảm bảo an toàn cho việc thoát nạn. Khi phát hiện cháy, hệ thống hút khói cưỡng bức sẽ kích hoạt ngay lập tức thông qua cảm biến khói, nhanh chóng giảm lượng khói trong khu vực và hỗ trợ công tác cứu hộ, cứu nạn.
Ngoài hệ thống hút khói, các biển chỉ dẫn và lối thoát hiểm cũng phải được lắp đặt đầy đủ, đúng quy chuẩn và tại các vị trí phù hợp trong khu vực làm việc và hành lang, cầu thang bộ. Các bảng biển này giúp hướng dẫn nhân viên di chuyển tới lối thoát hiểm một cách nhanh chóng và an toàn, hỗ trợ công tác di tản và cứu hộ cứu nạn.
Quạt hút khói cho nhà xưởng trong hệ thống PCCC
Bên cạnh đó, quy định PCCC hiện hành cũng yêu cầu thiết kế nhà máy phải đảm bảo các tiêu chí về kết cấu chịu lửa, khoang ngăn cháy, diện tích lối thoát nạn, quy định về lưu lượng nước chữa cháy và khu vực đỗ xe chữa cháy… đảm bảo quá trình di tản công nhân và can thiệp chữa cháy diễn ra nhanh chóng và hiệu quả.
Xem thêm: Những điểm mới quan trọng của quy chuẩn an toàn cháy trong lĩnh vực xây dựng nhà máy
